Door de bomen het bos niet meer zien

izmir.jpg
Newroz-viering 2013 in Diyarbakir. (Foto: www.sol.org.tr)

Eda Yenil

In december 2012 werd door de Turkse regering bekendgemaakt dat er gesprekken plaatsvonden met de Koerdische leider Abdullah Öcalan. In het laatste nummer van Manifest schreef ik hoe die gesprekken begonnen en wat tot dan was besproken. Het doel van de Turkse regering is om de PKK over te halen een vredesakkoord te sluiten.

Er zijn al de nodige gesprekken gevoerd en brieven uitgewisseld tussen PKK, BDP (de Democratische Samenlevingspartij) en Öcalan. De instemming van de deelnemende actoren aan deze onderhandelingen is al meerdere keren bekendgemaakt in de media. Het ziet er naar uit dat alle deelnemers verwachten dat er vrede kan worden bereikt door middel van deze gesprekken.

De hoop op een vredesovereenkomst heerst zeker bij een deel van de bevolking in de samenleving. De linkse bewegingen die hun twijfels hebben geuit, worden bestempeld als voorstanders van de al jaren durende oorlog. Öcalan heeft in zijn brief, voorgelezen tijdens de Newroz-vieringen, geschreven dat Koerden en Turken zich zullen verenigen onder het dak van de islam. Öcalan heeft een plan kenbaar gemaakt waarmee de conflicten tussen PKK en Turkije zullen kunnen worden beëindigd. Dat plan is gebaseerd op een koerdisch -islamitische synthese.

Kortgeleden heeft de regeringspartij AKP een lijst gepubliceerd waarin voor iedere provincie van Turkije negen 'wijze mensen' zijn benoemd. Het doel van deze benoeming is dat deze mensen seminars, panels en evenementen zullen organiseren. Zij zullen hiermee de bevolking informeren over het vredesproces en ook zullen zij de mening van de bevolking over het vredesproces peilen. De AKP heeft mensen gekozen waarmee zij een nieuw Turkije wil opbouwen. De wijze mensen van de AKP zullen het beleid van AKP vertegenwoordigen.

Wat gaat de AKP in de tussentijd doen? Premier Erdogan had al een planning gemaakt waarmee de wijziging van de grondwet eind maart geregeld zou moeten zijn. De grondwetscommissie, bestaande uit de Kamerleden van drie partijen, CHP (de Republikeinse Volkspartij), BDP (de Democratische Samenlevingspartij) en de regeringspartij AKP, heeft tot nog toe geen nieuwe grondwet opgesteld. De commissie heeft een aparte manier van werken. De AKP-leden stellen wat voor en de andere deelnemers overwegen of zij daarmee kunnen instemmen, terwijl zij gezamenlijk een voorstel moeten maken. Erdogan zei laatst dat de AKP zelf met een voorstel zal komen als de commissie geen nieuwe tekst zou hebben voor begin april.

Het wordt steeds duidelijker dat er een verband bestaat tussen het vredesproces en de expansieplannen van Erdogan met betrekking tot het Midden-Oosten. Die plannen worden gesteund door sommige belangrijke Koerdische actoren. Zo zou de oorlog tussen Koerden en Turken in Turkije kunnen eindigen en tegelijkertijd een nieuwe stap betekenen in een mogelijke oorlog tegen Syrië en andere landen in het Midden-Oosten.

In Turkije ziet de bevolking intussen door de bomen het bos niet meer. De AKP houdt de mensen bezig met het vredesproces en benoemt intussen journalisten, artiesten, zangers, oude vakbondsleiders en intellectuelen als wijze mensen die haar plannen zullen overbrengen aan de bevolking. Nog maar weinig mensen praten intussen over de geplande grondwetswijzigingen. De grondwet van Turkije wordt echter fundamenteel gewijzigd, de regeringspartij wil haar bestaan zeker stellen met die nieuwe grondwet. De AKP wil een eigen Turkije opbouwen met een presidentieel systeem, zonder dat er veel verzet plaatsvindt. De arbeidersklasse kan dit tegenhouden, maar alleen als zij hiervoor zal willen vechten.