Rijken werden weer rijker

Wil van der Klift

Volgens Bloombergs Billionaires Index hebben de honderd rijkste mensen ter wereld flink van de crisis weten te profiteren. In totaal groeide hun vermogen het afgelopen jaar met zo'n 241 miljard dollar (184 miljard euro).

De rijkste honderd sloten 2012 af met een gezamenlijk vermogen van 1434 miljard euro. Slechts 16 van de 100 allerrijksten zagen hun vermogen het afgelopen jaar dalen.

De Mexicaanse telecombaas Carlos Slim bleef de allerrijkste persoon. Het vermogen van de topman van América Móvil klom in 2012 met 21,6 procent tot ruim 56,6 miljard euro. Hij verdiende het afgelopen jaar 10,1 miljard euro. Bill Gates volgt Slim met een vermogen van circa 47,5 miljard euro. De oprichter van Microsoft werd vorig jaar 5,3 miljard euro rijker. De oprichter van het Spaanse kledingbedrijf Inditex, Amancio Ortega, zag zijn vermogen groeien met 16,8 miljard euro tot 43,4 miljard euro. De Amerikaanse investeerder Warren Buffett moest zijn plaats in de top 3 afstaan aan Ortega en zakte naar plaats 4. Zijn vermogen groeide met ruim 3,8 miljard euro. Buffett liet overigens het afgelopen jaar van zich horen door hogere belastingen voor de rijkste Amerikanen te bepleiten.

De Nederlandse miljardairs spelen in deze top 100 geen opvallende rol. Zij spelen hun rol in de subtop. In Nederland is Charlene de Carvalho-Heineken het rijkst. Ze heeft wel een goed jaar gehad. Haar aandelen Heineken zijn het afgelopen jaar gestegen van 32,20 naar 41,43.

Hoe komt het toch dat de rijken steeds rijker worden? Dat er daar zo weinig slachtoffers vallen? Een Nederlands voorbeeld van hoe het onder andere werkt: De Nederlandse belastingbetaler maakte in 2011 netto - na korting - bijna 4 miljard euro over aan de Europese begroting. Daarvan wordt 94 procent herverdeeld, grotendeels over de nieuwe (armere) lidstaten van de EU.

Geld van ons allen dus. Opgebracht door de werkende bevolking in ons land. Worden we er dus ook met z'n allen rijker van? Nee! Maar wie wordt daar dan wel rijker van? Uiteindelijk vooral het Nederlandse exporterende bedrijfsleven. De exportstijging naar de nieuwe lidstaten die in 2004 toetraden bedroeg 240 procent. Van 8,8 miljard naar 21,2 miljard euro, een stijging van 11,4 miljard euro. De totale Nederlandse export naar de rest van Europa steeg in die periode met 153 procent. Met het geld van de Nederlandse belastingbetaler worden koopkracht van delen van de bevolking elders opgekrikt en de infrastructuur versterkt. Moderne Marshall-hulp dus. Zo wordt de weg geplaveid voor de grote exporterende bedrijven in Nederland. Verdelen die hun winsten dan weer opdat de investeringen weer terugvloeien naar de belastingbetaler? Welnee. Dus worden de rijken steeds rijker en de bevolking voortdurend armer.

Als Wilders terecht tekeer gaat tegen Europa en de EU, vergeet hij er steeds bij te zeggen dat dit Europa het Europa van het (groot)kapitaal is. Dat er dus ook winnaars zijn bij dit Europese spel. Als Wilders uitpakt tegen Europa, vertelt hij dus eigenlijk maar een deel van het verhaal. Het andere verhaal moeten progressieven en socialisten vertellen, maar in de Tweede Kamer doen zij dat niet. Wilders kan dus zijn gang blijven gaan en een niet onaanzienlijk deel van de bevolking in verwarring brengen.

In de Tweede Kamer wordt de schijn overeind gehouden dat de Europese Unie te hervormen zou zijn en in het belang van de bevolking is. Niets is minder waar. EU, ECB, IMF/Wereldbank en andere westerse instituties bestaan alleen om de rijken en het (groot)kapitaal te dienen, om hun winsten veilig te stellen, om de heersende klasse in het zadel te houden. Zolang die macht niet wordt gebroken zullen we elk jaar weer meemaken dat de crisis voordelig is voor de meeste rijken en dat de meerderheid van de bevolking er weer meer op is achteruitgegaan. Want er zijn altijd winnaars en verliezers bij elke crisis. Zoals Buffett het uitdrukte: Er vindt een strijd tussen twee klassen plaats en de rijken en machtigen zijn op dit moment de winnaaars. De Europese Unie is een politiek instrument dat als doel heeft de overheersing door het (groot)kapitaal veilig te stellen en verder vorm te geven.

Een ander Europa, dat van de volkeren, kan alleen tot stand komen als het proces van de Europese integratie mislukt. Daaraan moet worden gewerkt door een links alternatief. Wilders met zijn ultrarechtse politiek zit zo'n initiatief in de weg met zijn geblaf. Zijn rechts nationalisme vormt een bewust gecreëerde drempel voor een links alternatief. Maar socialisten en andere linkse krachten moeten die politieke ruimte weer opeisen. Aan het begin van het nieuwe jaar, nu de Dagobert Ducks zich in nog meer geld wentelen, is deze oproep van het grootste belang. Weg met de EU, de integratie van het Europa van het kapitaal, de rechtse leugens van Wilders. Voor een democratisch linkse volksbeweging, op weg naar het socialisme in Nederland en Europa.