De afbraak gaat per onderdeel, maar raakt iedereen

Van de sociaal-economische redactie

De voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW, Wientjes, blijft aandringen om ook de ontslagbescherming ter discussie te stellen bij het opstellen van een `hervormingsagenda`, in samenwerking met de nieuwe regering en de vakbondstop. Er is een nieuw Sociaal Akkoord in de maak. De vakbond heeft een ingreep in de ontslagbescherming tot nu toe taboe verklaard, maar gestaag wordt de Nederlandse bevolking gehersenspoeld door de burgerlijke media dat de afbraak onvermijdelijk is en zelfs beter voor iedereen.

In de vorige Manifest is uitgelegd dat, en met welk belang, de regeringen en werkgeversorganisaties nu opeens dwepen met het `Deense' model. In Nederland kwam de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in 2006 met een rapport dat de steun uitspreekt aan de `hervormingsagenda' van de ondernemersorganisaties. Ook het Centraal Plan Bureau (CPB) heeft zich zeer positief uitgesproken over drastische ingrepen, zij zouden de werkgelegenheid doen stijgen.

Ontslagbescherming zou niet meer van deze tijd zijn, het zou te rigide zijn en de ouderen bevoordelen ten opzichte van de jongeren. Dit rapport zal Mei Li Vos, kersvers PvdA-Kamerlid en medeoprichtster van Alternatief voor Vakbond, als grote steun ervaren voor haar visie dat de wettelijke arbeidsrechten van de `insiders' naar het laagste niveau van de `outsiders' moeten worden getrokken, anders is het niet `rechtvaardig'. In hetzelfde WRR-rapport geven de onderzoekers ook aan dat de sociale zekerheid en arbeidswetgeving van de landen van de EU steeds verder geharmoniseerd worden. Dit proces is niet, zoals de onderzoekers suggereren, een autonoom, historisch proces. Het is de deels verborgen en deels zeer duidelijk uitgesproken agenda van het kapitaal. De ondernemersorganisaties en regeringen in Europa richten nu hun pijlen met name op het arbeidsrecht, in het bijzonder de ontslagbescherming.

In veel landen is de sociale zekerheid inmiddels ontmanteld en geprivatiseerd (in Nederland: de WIA en Wet Werk en Bijstand, in Duitsland: Hartz IV). Het doel is nu flexicurity van het arbeidsrecht, waarbij één van de argumenten is dat voor jongeren de flexibiliteit al realiteit is en dat alleen het wettelijk kader nog achterloopt.

De strijd voor het behoud van de zwaar bevochten arbeidsrechten wordt nu in veel gevallen per branche en in de afzonderlijke cao-onderhandelingen gevoerd, Hierbij worden vaak alleen de oude rechten voor de `oudere' werknemers veiliggesteld, de nieuwe werknemers worden direct met de slechte voorwaarden geconfronteerd.

De Lissabon-agenda is alleen tegen te houden als er solidair opgetreden wordt. Bij de brandweer is er een stevige strijd gevoerd om het behoud van het Functioneel Leeftijdsontslag (FLO). In de havens is stevig gedemonstreerd en gestaakt tegen de liberalisering door middel van het Port Package. Al deze verslechteringen van het arbeidsrecht zijn uitvloeisels van de Lissabon-agenda. De wig die gedreven wordt tussen jongeren en ouderen in de bedrijven kan alleen bestreden worden met de globale oriëntatie: "Het bestaande arbeidsrecht moet verstrekt worden in plaats van afgebouwd".