"Denkt de EU dat we idioten zijn in Iran?"

"We geven onze rechten niet op"


Iraanse delegatie overlegt. 


Peter Jenkins, Britse ambassadeur, licht besluit AIAE toe. 

Redactie buitenland

Nu de onderhandelingen tussen Iran en een EU-trojka (Frankrijk, Duitsland en het VK) over het Iraanse nucleaire programma zijn mislukt, willen de EU en de VS Iran voor de VN Veiligheidsraad slepen. Zij stellen dat Iran onder het mom van kernenergie aan een atoombom werkt.

Een veroordeling kan uitmonden in sancties tegen het olie- en gasrijke land, met grote gevolgen voor de wereldeconomie. De financiële wereld wordt al nerveus: verschillende bedrijven hebben gezegd geen zaken meer te willen doen met Iran. Voor de Iraanse ambassadeur Bozorghmehr Ziaran reden voor een charmeoffensief.

Wat doet Iran als deze kwestie in de Veiligheidsraad komt?

"We beginnen dan meteen weer met het verrijken van uranium en we zeggen onze samenwerking met de atoominspecteurs van de VN op. We zullen nooit ons recht opgeven om nucleaire technologie in te zetten voor vreedzame doeleinden."

In het Westen heerst angst dat Iran aan een atoombom werkt

"Dat doen we niet. Dat willen we helemaal niet. Het enige land dat ooit de atoombom heeft gebruikt zijn de VS en Frankrijk dreigt ermee. Met welk recht wil men ons dan laten veroordelen?"

Als Iran niets fouts in de zin heeft, waarom heeft u de nucleaire faciliteiten in Natanz en Arak dan zo lang geheimgehouden?

"We waren onder het non-proliferatieverdrag niet verplicht om de installaties te rapporteren. Dat hoeft pas 180 dagen voordat je splijtstof binnenbrengt. We hebben ons aan de regels gehouden."

Hoe komt het dat de onderhandelingen met de EU zijn mislukt?

"De EU zou met een pakket 'incentives' komen. Na twee jaar kwam ze met het aanbod dat we mochten gaan praten over toetreding tot de WTO (Wereldhandelsorganisatie, red.) en dat ze investeringen in Iran zou 'aanmoedigen'. We zouden oude vliegtuigonderdelen krijgen. In ruil daarvoor zouden wij ons recht moeten opgeven om kernenergie te ontwikkelen. Gewoon beledigend. Denken ze dat we een stel idioten zijn?"

Heeft Iran met zijn enorme olie- en gasreserves kernenergie wel nodig?

"Alle landen in de wereld zijn bezig met diversificatie. Het energieverbruik in Iran groeit sterk, daardoor daalt de olie-export, onze belangrijkste bron van inkomsten. Maar het is ook een principiële kwestie."

De kern van het probleem is dat het Westen de bedoelingen van Iran niet vertrouwt

"Vertrouwen is een subjectieve kwestie. Hoe moeten we bewijzen dat onze bedoelingen goed zijn? Kijk naar de feiten. Zijn wij ooit andere landen binnengevallen?"

President Ahmadinejad heeft zich dreigend uitgelaten ten opzichte van Israël

"Ja, maar Israël heeft ons ook zo vaak bedreigd. Daar hoor je niemand over."

Israël ontkent niet het bestaansrecht van Iran

"Wij vinden dat het zionisme moet worden vernietigd, niet Israël. Ook de VN beschouwen het zionisme als een vorm van racisme." Heeft de staat Israël het recht om te bestaan? "Dat moeten de bewoners van het land zelf bepalen door middel van democratische verkiezingen."

Ahmadinejad heeft onlangs zelfs de holocaust ontkend

"Hij heeft gezegd: als er in Europa een misdaad is gepleegd, waarom moeten de Palestijnen er dan voor boeten? Hij heeft niet ontkend dat er een misdaad is gepleegd. Wij willen een openlijk debat over de holocaust. Geef alle geleerden de kans om hun mening te geven."

Is er wel een open debat mogelijk in Iran?

"Wij maken fouten. U kunt ons mensenrechtenbeleid bekritiseren. We hebben geen paradijs gecreëerd in Iran, geen utopia. Maar er wordt vaak met twee maten gemeten."

Bent u bang voor sancties?

"Nee. We hebben al jaren te maken met sancties. Maar ik denk niet dat er sancties komen, dat is in niemands belang en dat zal een heel kostbare zaak worden." "Sancties tegen Iran zullen averechts werken."

Enigszins verkort overgenomen uit FD, 25-1-2006/KAREL BECKMAN