Stop bezuinigingen; lonen en uitkeringen omhoog
Kabinet Balkenende: ophoepelen!
De sociale woningbouw stagneert ernstig in Nederland. De bouwvakker op de foto tracht daar kennelijk in zijn eentje wat aan te doen. Of het veel zal helpen? Minister Dekker woont in Wassenaar. Die heeft geen haast om iets voor gewone mensen te doen. Een socialer Nederland? Weg met deze ondernemersregering!
|
Wil van der Klift
Het grootste deel van de Nederlanders is de bezuinigingen onder het motto van noodzakelijke hervormingen spuugzat. Het kabinet zorgt voor aanzienlijk hogere kosten op tal van gebieden. Bovendien wordt de bevolking gedwongen om allerlei ingewikkelde individuele tijdrovende afwegingen te maken, die eerder collectief plaatsvonden door de overheid.
Driekwart van de bevolking zegt door de bomen het bos niet meer te zien. Bijna de helft van de bevolking vindt dat de overheid teveel taken afschuift naar de burger. Het merendeel (60%) van de mensen denkt dat de solidariteit in de samenleving door het afschaffen van de collectieve regelingen verder zal afnemen. Het water stijgt steeds meer mensen tot de lippen.
Nederlandse lonen sterk gematigd
De Nederlandse lonen stijgen zeer weinig, vergeleken met de 24 andere landen van de Europese Unie. Nederlanders kregen eind vorig jaar gemiddeld 2,4 procent per uur meer dan een jaar eerder; alle andere EU-inwoners kregen meer. Alle gemiddelde cijfers vertekenen de werkelijkheid echter fors, omdat ook topinkomens worden meegeteld.
De grote meerderheid van de bevolking ging in koopkracht fors achteruit. De bevolking had vorig jaar netto 1,4 procent minder te besteden dan in 2003. In dat jaar was de daling zelfs 2,3 procent. In het tweede kwartaal van 2005 lagen de lonen in CAO's 0,6 procent hoger dan een jaar geleden. Dat is de laagste salarisstijging in meer dan twintig jaar. Dit is de harde negatieve zijde van het akkoord dat het kabinet, de vakbonden en de werkgevers in het najaar van 2003 sloten. De bonden beloofden toen de nullijn te bewaren in ruil voor verzachtingen van ingrepen in de sociale zekerheid. Alhoewel de groei vorig jaar al mager was, namen de lonen toen wel harder toe dan de inflatie. In het tweede kwartaal van dit jaar compenseerden de lonen de inflatie echter niet langer: de koopkracht holt achteruit. Ook de groei van de totale loonkosten, inclusief zaken als premies voor pensioen, werkloosheid en ziektekosten is sterk afgenomen. De ondernemers steken een steeds groter deel van de koek in eigen zak.
Aantal bijstandsafhankelijken neemt sterk toe
In het eerste kwartaal van dit jaar groeide het aantal bijstandsafhankelijken met bijna 4000 per maand. Eind maart telde Nederland 327.000 mensen in de bijstand. Dat is 11.000 meer dan eind 2004, toen 316.000 mensen in de bijstand liepen. In deze (maandelijkse) cijfers worden uitkeringen die met terugwerkende kracht worden verstrekt zelfs niet meer mee geteld, waardoor het totale aantal lager uitkomt. Een deel van de niewe bijstandsafhankelijken zijn om louter financiële redenen uit de WAO naar de bijstand gejaagd.
Hulpaanvragen bij kredietbanken stijgen opnieuw
Het aantal Nederlanders dat een beroep doet op de schuldhulpverlening blijft onder deze omstandigheden uiteraard toenemen. In het eerste halfjaar van 2005 lag het aantal aanvragen 12 procent hoger in vergelijking met de eerste zes maanden van 2004. Dit jaar zullen waarschijnlijk ongeveer 44.000 Nederlanders gedwongen worden om hulp te vragen bij het afbetalen van hun schulden. Ongeveer de helft van de mensen die schuldhulpverlening aanvragen, heeft een bijstandsuitkering. Belangrijke oorzaken voor de toename van mensen met problematische schulden zijn de 'bevroren' bijstandsuitkeringen, de hogere rekeningen als gevolg van de vrije energiemarkt, de lagere huursubsidie en de gestegen ziektekosten. Alleenstaande bijstandsafhankelijken komen nu al per maand structureel 40 euro tekort: mensen die helemaal geen gekke dingen doen, maar die toch in de problemen komen.
Nieuwe zorgverzekering forse aanslag op portemonnee
De nieuwe ziektekostenverzekering die per 1 januari van kracht wordt zal het aantal minima met schulden opjagen, verwacht de overgrote meerderheid van de sociale diensten. Mensen met een laag inkomen krijgen dan minder zaken vergoed maar kampen met dezelfde, soms dure gezondheidsproblemen als Nederlanders met een hoger inkomen. Het nieuwe ziektekostenstelsel leidt er bovendien toe dat de meeste mensen meer premie gaan betalen dan zij nu doen. Mensen met een laag inkomen krijgen straks via de belastingdienst een tegemoetkoming, maar met deze zorgtoeslag zullen mensen ook andere financiele gaten moeten dekken. Dit zal zorgen voor nog grotere financiële problemen en bovendien dreigen meer mensen onverzekerd te raken.
Er wordt steeds minder besteed
Het hoeft dan ook geen verbazing dat de consumptieve bestedingen van de Nederlandse bevolking weer en nog forser dan eerder zijn gedaald. Mei was de vijfde achtereenvolgende maand waarin het consumptievolume, gecorrigeerd voor prijsveranderingen en koopdagen, kleiner was dan een jaar eerder. Grote uitgaven - waaronder vooral personenauto's - worden niet meer gedaan. Daarnaast gaven huishoudens minder uit aan meubels, huishoudelijke apparaten, lederwaren en schoenen. Naast minder duurzame goederen daalden al eerder ook de uitgaven aan voedingsmiddelen, sterke drank en tabak. De lagere bestedingen zijn onmiskenbaar het directe gevolg van de tegenvallende economische groei in Nederland. Van diverse kanten klinkt bovendien de waarschuwing dat de economische groei dit jaar veel lager gaat uitvallen dan aanvankelijk gedacht.
Nederlandse economie slechtste van EU
Is het dan nog verbazingwekkend dat de Nederlandse economie het slechtste draait van alle 25 landen in de Europese Unie? Geen ander land zag de welvaart in het eerste kwartaal 0,5 procent dalen vergeleken met een jaar eerder. De Nederlandse economie raakt bovendien in een steeds diepere crisis, een recessie ligt op de loer, volgens sommige economen. Onderzoekers van de Erasmus Universtiteit in Rotterdam berekenden dat de economie het tweede kwartaal dit jaar zelfs met 1,5 procent is gekrompen. De hogere pensioenpremies en de hogere uitgaven voor ziektekosten (vanaf 1 januari) zullen een nog negatiever effect op de koopkracht en het consumentenvertrouwen hebben.
Balkenende 2 moet ophoepelen
Veel mensen voelen zich terecht onzeker over de toekomst en zetten, als ze daar al toe in staat zijn, hun geld liever op de bank dan dat zij het uitgeven. De economische malaise, als gevolg van de voortdurende bezuinigingen, wordt versterkt doordat tegelijkertijd de rijken hun geld oppotten en de overheid en het bedrijfsleven niet investeren, waardoor de economie feitelijk tot stilstand komt en de behoefte aan nog draconischer bezuinigingen alleen maar toeneemt. Balkenende 2 kent geen andere methode en zal doorgaan met haar neoliberale plunderplannen. Dit kabinet moet met vakantie worden gestuurd: permanent, ophoepelen!
Linkse meerderheid bij verkiezingen
Een linkse meerderheid behoort op basis van huidige peilingen zeker tot de mogelijkheden. Iets minder dan driekwart (72 procent) oordeelde ruim een maand geleden negatief over het kabinet. Slechts één op de vijf Nederlanders zegt wel vertrouwen te hebben in Balkenende en zijn ministersploeg.Een andere progressievere regering zal, als gevolg van de voortwoekerende kapitalistische crisis, niet veel meer 'armslag' hebben dan de huidige, maar kan ertoe leiden dat de lasten minder eenzijdig op de schouders van de werkende en uitkeringsafhankelijke bevolking worden gelegd. Zeker als de vakbeweging wakker wordt en zich niet langer laat inpakken. De demonstratie op 3 oktober vorig jaar leidde tot succes, maar wel zeer gering en ten koste van veel. Op het Museumplein werd echter getoond dat de Nederlandse arbeidersklasse als het moet een vuist kan laten zien. De volgende keer moet die vuist ook worden gebruikt!
Er valt namelijk zeer veel te halen bij de rijken, de financiële criminelen, de multinationale ondernemingen die miljarden aan winsten boeken en de topinkomens die zich mateloos en schaamteloos verrijken. Alleen al het Meldpunt Ongebruikelijke Transacties heeft vorig jaar meer dan 41.000 verdachte financiële transacties aan de politie doorgegeven, ruim 3000 meer dan in 2003. Met deze transacties is een bedrag van 3,2 miljard euro gemoeid. Daarom valt er wel wat te zeggen voor een linkse progressieve regering van PvdA, Groenlinks en SP, al was het maar om al te hoge verwachtingen over hun mogelijkheden door de praktijk te laten temperen en het inzicht te vergroten dat een regeringswisseling niet genoeg is om fundamentele veranderingen te bewerkstelligen. Een andere wereld is echter ook mogelijk: een socialistische.