Agenda 2010-afbraak en beginnend verzet


'Afbouw sociale rechten is oorlogsverklaring aan het Volk. Afbouw van de oorlogsuitgaven zou sociaal zijn'.


 


 

Marcel de Jong

De 'agenda 2010' is maar een begin - het begin van de meest perfide afbraak van het sociale stelsel in Duitsland na 1945, waarvoor de mensen honderd jaar lang hebben gestreden. 'Hartz IV' is een deel daarvan en zal vanaf volgend jaar meer dan 4 miljoen werklozen angst voor hun bestaan bezorgen en in grote nood brengen.

Het is een politieke leugen zonder weerga als men wil laten geloven dat met 'Hartz IV' de situatie op de arbeidsmarkt verbeterd zal worden. Juist het tegendeel zal het geval zijn: stijgende massawerkloosheid, leugenachtige statistieken, brute armoede voor miljoenen mensen, introductie van dwangarbeid, karige lonen, dalende inkomens van de werkenden en uitkeringsgerechtigden. En aan de andere kant stijgende winsten voor de concerns, banken en verzekeringen en reusachtige inkomsten voor de managers, die in geen enkele verhouding staan tot ieder ander inkomen.

Eén van de vele uitspraken die de laatste weken en maanden circuleren tegen de 'agenda 2010' komt van de 'Arbeiterfotografie', een verbond van sociale fotografen (zie foto's): de 'agenda 2010' moet leiden tot de totale afbraak van het sociale stelsel in Duitsland. Achter de 'agenda 2010' staan de kabinetspartijen SPD en 'Groenen', maar ook de 'oppositiepartijen' CDU en FDP hebben laten weten hieraan in principe steun te verlenen. Ze willen ten hoogste enkele nog hardere maatregelen doordrukken. Het in het Roergebied verschijnende dagblad "NRZ" kopte deze week met 'CDU = Hartz'. In de Bondsdag zijn alleen de twee PDS-afgevaardigden tegen.

De overige parlementspartijen proberen de sociale afbraak te verkopen met de redenatie dat er geen geld meer is voor sociale voorzieningen. De eenheidsmedia strooien hetzelfde verhaal rond. Niemand vraagt wie het geld uit de kassa's heeft gestolen. Ieder jaar worden de concerns, banken en verzekeringen met twintig miljard euro belastinggelden gespekt en halen gigantische winsten binnen. Volgens hun aanhangers in parlement en ondernemersland is dat goed voor de economie. Maar het ziet er meer naar uit dat door de vier miljard euro, waarop de werklozen ieder jaar moeten bezuinigen, de toch al niet sterke Duitse economie verder de kop wordt ingedrukt. De verdere neergang van de Duitse economie wordt bovendien begeleid door een afbraak van het democratische stelsel.

Opkomst neofascistische partijen

In dat kader past ook de opkomst van neofascistische partijen en groeperingen bij de parlementsverkiezingen in de bondslanden Saksen (NPD) en Brandenburg (DVU), alsmede bij de gemeenteraadsverkiezingen in Noordrijn-Westfalen. De fascistische variant van het kapitalisme blijft nu eenmaal steeds aanwezig.

Niet in het concept past het veelvuldige protest tegen de 'hervormingen'. Massa's mensen, vooral in het door de 'agenda 2010' getroffen Oost-Duitsland, laten bij de 'maandagdemonstraties' hun stem horen.

Deze demonstraties hebben een (reactionaire) traditie, het begin van het einde van de DDR werd ermee ingeluid. Toen in 1989/90 de strijdkreet 'Wir sind das Volk' gelijdelijk aan veranderde in 'Wir sind ein Volk', werd de roep om democratische hervormingen omgebogen tot de eis van afschaffing van de socialistische staat. Veel mensen van de voormalige DDR hebben intussen begrepen wat ze kwijt zijn geraakt. Dus gaan ze weer de straat op. Als vanouds, op maandag.

Radicalistische groepen proberen maandagacties te torpederen

Deze actievorm is overgewaaid naar het westen van het land. De aantallen mensen, die al tijdens de zomermaanden (vakantieperiode) de straat opgingen, waren voor de 'rood'-groene bondsregering zo zorgwekkend dat ze meteen een eigen staf heeft ingericht voor de bestrijding van de massa-acties. Die boekten dan ook resultaat. De in het begin positieve reactie van de media op de volkswoede (het ging tenslotte tegen de 'linkse' regering) werd terughoudender. De getelde demonstranten werden minder, meestal in tegenstelling tot de realiteit. Rechtse/fascistische groepen probeerden vat te krijgen op de demonstraties, in Oost-Duitsland lukte dat vaak. En ook de links-sektarische MLPD, die veel sociale actiegroepen in de war brengt, probeert een voorhoederol over te nemen bij de maandagacties, maar werkt over het algemeen als splijtzwam in de meestal uiterst breed opgezette actiegroepen (van de katholieke arbeidersbeweging, vakbonden, tot diverse diffuse linkse groepjes). Alles vrij naar de leuze 'als je het niet van buitenaf kunt bestrijden, moet je het van binnenuit doen'.

Kiezer straft de twee traditionele 'volkspartijen' af

Wat ook niet op de agenda van de Berlijnse politici stond was de reactie van de kiezer bij de laatste verkiezingen. In september werden de 'Landdag' van Saksen en de 'Landdag' van Brandenburg herkozen, eind september waren er gemeenteraadsverkiezingen in Noordrijn-Westfalen. Behalve de al genoemde intocht van de fascisten in veel parlementen stonden deze verkiezingen vooral in het teken van verlies voor de twee 'volkspartijen' SPD en CDU en de winst voor de PDS in Oost-Duitsland.

Bij de gemeenteraadsverkiezingen in Noordrijn-Westfalen lukte het veel linkse lijstverbindingen de sprong naar de gemeenteraden te maken. Ook de DKP heeft enkele goede resultaten geboekt. In het Roergebied was Bottrop de uitschieter: een winst van 2,1 procent bracht de communisten naar 6,5 procent en 4 zetels in de raad. In Gladbeck werd het aantal verdubbeld van 1 naar 2. In Essen lukte het voor het eerst sinds meer dan 50 jaar een zetel te veroveren. In Düsseldorf-Gerresheim behield de DKP haar zetel in de stadsdeelraad. Via diverse linkse lijsten, soms samen met de PDS, zijn raadszetels gehaald in Düsseldorf (1), Dortmund (1), Bochum (1), Velbert (1), Düren (1), Oberhausen (1), Delbrück (1), Wuppertal (1), Marl (1). Rode stippen op de Duitse kaart.