Verlies in Groot-Brittannië voor Labour
Extreemrechtse UKIP wint
Kilroy
|
Door Ron Verhoef
Dat Labour de Europese verkiezingen zou verliezen stond eigenlijk bij voorbaat wel vast. De populariteit van Blair is zodanig geslonken dat alleen een wonder Labour nog had kunnen helpen. Dat wonder kwam dus niet. Blair overweegt nu zelfs uitstel van de landelijke verkiezingen tot een gunstiger moment. Maar zoals gezegd, was dat niet bepaald opmerkelijk. Toch verliepen de verkiezingen niet geheel zoals de analisten hadden gedacht.
Eigenlijk werd ervan uitgegaan dat het verlies van Labour vooral de Conservatieven en de liberaal-democraten ten goede zou komen. Niets bleek echter minder waar. Het was de UKIP (UK Independence Party) die de vruchten plukte van Labour. De UKIP was tot nu toe een nietszeggende splinterpartij die zeer matige resultaten behaalde bij verkiezingen. De resultaten waren zelfs zo matig dat bij de afgelopen landelijke verkiezingen niet eens meer in elk district werd meegedaan.
Hoe komt het dan dat de UKIP ineens van niets de derde partij van GrootBrittannië en zelfs de tweede partij van Engeland is geworden? Daar zijn eigenlijk drie redenen voor te bedenken. Allereerst natuurlijk de lage opkomst (net onder de 40%). Bij zo'n lage opkomst valt het te verwachten dat met name mensen stemmen die hun protest willen laten horen. Dat gebeurde immers ook in andere Europese landen.
Ten tweede speelt de opkomende anti-Europese stemming een rol. Steeds meer Britten keren zich tegen de Europese Unie. En dat is wel opmerkelijk als we bedenken dat er ook veel Britten zijn die vraagtekens zetten bij de band tussen Engeland en de VS. Waar komt die stemming dan vandaan? Veel Britten zien de Europese Unie vooral als een verlengstuk van de as Frankrijk-Duitsland en daar zitten ze natuurlijk niet op te wachten. De derde reden is dat veel Britten niets in een gezamenlijke munt zien. Zij houden liever vast aan de eigen sterke pond. Vasthouden aan de eigen cultuur speelt daarbij zeker een rol.
Anti-Europese stemming
De laatste jaren is Groot-Brittannië steeds meer gaan scheuren. Er kwamen eigen parlementen in Schotland en Wales en in die parlementen groeien vooral de partijen die pleiten voor onafhankelijkheid als kool. Verdere integratie binnen Europa wordt door deze partijen gezien als de beste kans om die onafhankelijkheid te bereiken. Als er immers één Europa is spelen de natiestaten niet meer zo'n rol en is er een grotere rol weggelegd voor de regio's. De partijen die voor onafhankelijkheid zijn pleiten dan ook voor een Europa van de regio's (zoals de Partij voor het Noorden dat in Nederland deed). Dit geldt overigens niet voor alle partijen die voor onafhankelijkheid zijn. De SSP, bijvoorbeeld, is voor een socialistisch Europa en tegen de huidige Europese Unie van het kapitaal. Om die reden wijzen zij de verdere Europese integratie af. De media zijn er erg goed in geslaagd om dit doembeeld, het uit elkaar vallen van Engeland, als een mogelijkheid neer te zetten.
UKIP populistische partij
Uiteraard kwam daar reactie op en wel in de vorm van een toename van de stemmen van de UKIP, hoewel deze partij noch in Wales noch in Schotland voet aan de grond kreeg. Angst voor het nieuwe lijkt dus in ieder geval een van de drijfveren. Maar er is meer. Tot nu toe moest de UKIP het doen met kandidaten zonder enige allure of charisma, maar daar kwam dit jaar verandering in. De populaire presentator van een praatprogramma à la Oprah, Robert Kilroy-Silk, werd namelijk de nieuwe leider van de partij. Het voormalige Labour-lid was juist in januari door de BBC ontslagen omdat hij in zijn talkshow discriminerende uitspraken over arabieren had gedaan. Hij noemde arabieren zelfmoordenaars, amputeerders van ledenmaten en vrouwenverkrachters. Dat ontslag kwam de populariteit van Kilroy alleen maar ten goede.
Wat Kilroy ertoe bewogen heeft om van Labour naar de UKIP over te stappen is een raadsel. Hoe dan ook, feit is dat de bekendheid van Kilroy de UKIP geen windeieren heeft gelegd. De media waren ineens vol aandacht voor de UKIP, die voordien nauwelijks op enige aandacht kon rekenen. Waar Kilroy ook ging, de pers ging mee. Een enorme hoeveelheid gratis publiciteit dus, waar overigens zelfs het communistische dagblad de Morning Star aan meedeed. Zo werd de UKIP dus eigenlijk de Partij Robert Kilroy-Silk. Geen wonder dat die partij Kilroy waarschijnlijk tot voorzitter zal gaan kiezen op het volgende congres.
Britten trekken zich terug op eigen eiland
De opkomst van de UKIP doet echter het ergste vermoeden. Nu de naar extreemrechts neigende UKIP een respectabele partij lijkt te zijn geworden ligt de weg voor de nazistische BNP nog meer open dan voorheen. Een referendum over toetreding tot de euro-landen lijkt bij voorbaat kansloos: enerzijds wordt het voor Labour lastig een politiek uit te stippelen die tegemoetkomt aan de wens van de Europese zusterpartijen om Engeland meer in Europa te trekken, en anderzijds is er de wens van het Britse volk zich van Europa af te keren. Meer dan ooit tevoren bevindt Blair zich in een lastig parket, al blijft natuurlijk de vraag of de UKIP zich ook in de komende landelijke verkiezingen kan handhaven als het opkomstpercentage beduidend hoger zal liggen. Voorlopige conclusie kan echter alleen zijn dat de Britten zich weer terugtrekken op hun eigen eiland!