Aanval op Irak: olie en hegemonie

 

Demonstraties tegen oorlog in Calcutta, India. (Foto SUCI)  

Door Jos van Bergen

De president van de Verenigde Staten van Amerika heeft gesproken: "het spel is uit." Saddam Hoessein heeft zijn laatste kans verspeeld. De VS en de 'willigen' zullen hem met geweld ontwapenen, desnoods zonder legitimatie van de Verenigde Naties. De regering Bush toont zijn ware gezicht, de bevolking van Irak is het slachtoffer.

De dictator van Bagdad zou beschikken over massavernietigingswapens en banden onderhouden met het "internationale terrorisme". De VS weten het zeker, Saddam Hoessein zal die wapens direct of indirect inzetten tegen de VS en hun vrienden en bondgenoten. Zo ver zullen de VS het echter niet laten komen, zij zullen Irak aanvallen om zich te verdedigen en de vrede te bewaren. De toehoorders klappen enthousiast. Eensgezind staan Republikeinen en Democraten achter hun president. Het schijnt niemand te storen dat de aanval verkocht wordt als verdediging. En dat de veroveringsoorlog wordt verkocht als bevrijdingsoorlog. Deze oorlog zou nodig zijn om de vrede te bewaren. Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog duikt het begrip 'preventieve aanval' weer op. Ook schijnt het niet te storen dat er van massavernietigingswapens in Irak geen spoortje bewijs geleverd is. Alle bewijzen reiken niet verder dan beweringen die gebaseerd zijn op foto's, geluidsbanden en anonieme bronnen. Daarachter blijkt de meest betrouwbare bron te schuilen die we op dit moment kennen: de CIA. Welkom in het land van de goedgelovigheid.

Wat je zegt dat ben je zelf

Het is een ontnuchterende vertoning. De VS zijn zelf tot de tanden toe bewapend met 'massavernietigingswapens' die zij in het verleden meermaals hebben ingezet. Zij hebben het 'internationale terrorisme' voor een belangrijk deel zelf gekweekt, opgeleid, gefinancierd, bewapend en voor hun eigen doeleinden ingezet. Bin Laden is door de CIA opgeleid in een opleidingskamp in Afghanistan dat door de VS zelf ingericht is. Tot op de dag van vandaag onderhouden de VS banden met het 'internationale terrorisme' dat door hen nog steeds ingezet wordt. En deze VS presteren het dit alles te verzwijgen en dit nu zonder enig bewijs in de schoenen van Saddam Hoessein te schuiven. Wat is dat voor een macht die niet in staat is zijn beschuldigingen te bewijzen zodat hij noodgedwongen zijn toevlucht zoekt tot leugens, halve waarheden en verdraaiingen? Welke 'edele motieven' schuilen er achter de macht die een wereld voorschotelt die niet bestaat en oorverdovend zwijgt over zijn eigen rol in de werkelijke wereld? Het antwoord is te vinden in het middel dat de VS tot in de puntjes beheersen: de omkering. De macht die Saddam Hoessein ervan beschuldigt het grootste gevaar voor de wereldvrede te zijn is zelf het grootste gevaar voor de wereldvrede. De macht die de leugen hanteert heeft de waarheid te verbergen. De macht die zijn spierballen toont verbergt zijn innerlijke zwakte. De oorlog is de voortzetting van de politiek met andere middelen. En de politiek is de belangenbehartiger van de economie. Zo komen we uit bij het verband tussen dalende beurskoersen en oorlog.

Beurskoersen en oorlog

In beursverslagen wordt de oorlogsdreiging vaak aangevoerd als reden voor de dalende aandelenkoersen. Ongetwijfeld zullen beleggers zich zorgen maken over de gevolgen die de oorlog zal hebben op de economie en daarmee op de winstgevendheid van het bedrijfsleven. Maar van groter belang is het omgekeerde verband. Dalende aandelenkoersen zijn de reden voor de oorlogsdreiging. Achter de dalende koersen gaat een wereldwijde economische crisisschuil die in eerste instantie de koersen tot astronomische hoogten liet oplopen veroorzaakt door en resulterend in een overconsumptie op basis van krediet. Na de omslag in dalende koersen bleven veel particulieren en bedrijven door die overconsumptie achter met een enorme schuldenberg die voor menigeen het faillissement betekende en zal betekenen. Dalende beurskoersen betekenen de nekslag voor de omzet en de winstgevendheid, voor de werkgelegenheid en de consumptie, de belangrijkste motor van de economie. Daarom moet verder afglijden van de beurzen worden voorkomen. Het vertrouwen in de economie moet terugkeren zodat de koersen weer kunnen stijgen. Kracht is daarbij het toverwoord, en omdat die in de economie ontbreekt rest de politiek niets anders dan een beroep te doen op de militaire kracht. De aanwending hiervan en de enorme investering in bewapening moeten de economie weer lostrekken.

Nieuwe wereldorde

De spierballentaal van Bush over massavernietigingswapens heeft dus tot doel de zwakte van de eigen economie te verbergen. De supermacht wankelt. Een nieuwe wereldorde moet de positie van supermacht veiligstellen. Verschillende 'denktanks' van de Republikeinen hadden die nieuwe wereldorde nog voor de verkiezing van Bush uitgedacht. Centraal in de analyses staan de gevaren voor de voortzetting van de alleenheerschappij van de VS in de wereld. Als belangrijkste gevaar wordt de 'opkomende macht' China geïdentificeerd die op termijn de economie van de VS zal voorbijstreven als de huidige groeivoet gehandhaafd blijft. Bovendien is het land politiek onafhankelijk en militair onberekenbaar. Daarom moet de militaire positie met name rond dit opkomende gevaar versterkt worden. Het land staat, samen met de landen van de 'as van het kwaad' en Rusland, op de nominatie om aangevallen te worden met 'kleine' nucleaire wapens met het doel een 'regime change' te bewerkstelligen. Met de financiële hulp van met name de olie-, automobiel-, geneesmiddelen- en wapenindustrie won Bush in 2000 de presidentsverkiezingen. Daarmee was de weg vrij voor de harde lijn die de wereldheerschappij van de VS moest bevestigen en uitbreiden.

Controle over energiebronnen

Naast China worden in de analyses ook Rusland, de EU en Japan genoemd. Om al deze gevaren in te dammen is de strategie uitgewerkt die tot doel heeft de opkomst van concurrerende wereldmachten in de kiem te smoren. In de mate van het mogelijke moeten de VS er bondgenoten van maken, hun toestaan onder Amerikaanse controle regionale macht uit te oefenen. Zonder een werkelijk autonoom, onafhankelijk beleid. Maar daarvoor moet eveneens de hand gelegd worden op de strategische middelen die hun toestaan het laatste woord te hebbenover deze 'opkomende machten'. De tactiek bestaat uit de controle over de energiebronnen en het transport. Kort gezegd, wie de energiebronnen controleert, die controleert de wereld. De controle over het Midden-Oosten is hiervoor cruciaal. Japan is voor zijn olie vrijwel geheel afhankelijk van dit gebied, de EU en China voor ongeveer een kwart met een stijgende tendens. De VS betrekken ongeveer 16 procent van hun oliebehoefte uit dit gebied. Naast het Midden-Oosten speelt ook het gebied rond de Kaspische Zee een belangrijke rol door de grote gasreserves.

Roet in het eten

De 'edele motieven' achter de oorlog van de VS tegen Irak bestaan dus uit olie, olie en olie. De plannen lagen reeds op tafel en de economische crisis maakte een snelle uitvoering noodzakelijk. Maar diezelfde crisis gooit nu ook roet in het eten. De plannen dreigen in duigen te vallen, niet omdat er opeens een nieuwe macht is opgestaan, maar omdat de eigen macht onderuit gaat. Bovendien werken de 'opkomende machten' niet mee omdat zij hun toegang tot de energiebronnen in gevaar zien komen nu Iran, Saoedi-Arabië en Libië nog op de nominatie staan om door de VS aangevallen te worden. De economische crisis kan de VS ertoe brengen de controle over de goedkope Iraakse olie als concurrentiewapen in te zetten. Een verbeten strijd om deze essentiële grondstof zal dan het gevolg zijn waar alle 'opkomende machten' zich voor zullen inzetten. De escalatie voert tot de derde imperialistische wereldoorlog.

Uit met uitbuiting

Tegelijk groeit het verzet tegen de komende oorlogen van de VS bij de gehele wereldbevolking. Met de dag wordt duidelijker dat de oorlogspropaganda gestoeld is op leugens. De weerzin tegen de barbaarse oorlogsmachinerie van de VS, die dood en verderf zaait en ingezet wordt om bodemschatten te roven, groeit gestaag. De plannen om in de eerste 48 uur van de oorlog meer bommen op het weerloze Irak te gooien dan tijdens de gehele Golfoorlog zijn ronduit weerzinwekkend. Voor steeds meer mensen wordt het misdadige karakter van het imperialisme duidelijk. De imperialistische oorlog is het noodzakelijke gevolg van de crisis in het kapitalisme. Het systeem dat gebaseerd is op economische uitbuiting van de mens leidt tot uitbuiting op wereldschaal. Om hier een einde aan te maken zullen de mensen zich aaneensluiten om gezamenlijk een vuist te vormen die sterk genoeg is om de macht van de ergste oorlogsmachine te breken. Het is de historische taak van alle uitgebuite mensen om gezamenlijk een einde aan de uitbuiting te maken en hun toekomst in eigen hand te nemen. Een toekomst zonder oorlog.