De strijd bij de Filippijnse luchtvaartmaatschappij PAL en de strijd van de arbeidersklasse

Ang Bayan

Er zit niets anders op voor de werknemers van de Filippijnse luchtvaartmaatschappij PAL (Philippine Air Lines) dan tot het uiterste te strijden tegen de plannen om bijna 3000 vaste werknemers van het bedrijf te ontslaan en te vervangen door uitzendkrachten. De strijd tegen dit uitbesteden (outsourcen) wordt breed gevoerd en volledig ondersteund door de arbeidersklasse en de boerenmassa's.

Het is niet alleen het levensonderhoud van de PAL-werknemers en hun families dat op het spel staat in deze strijd. Grote kapitalisten zullen er door aangemoedigd worden om meer werk uit te besteden, met name omdat het ministerie van Arbeid en Werkgelegenheid (DOLE) de plannen van de luchtvaartmaatschappij steunt.

Deze strijd is onderdeel van de arbeidersstrijd tegen de flexibilisering van arbeid, die de imperialisten sinds de jaren negentig opleggen. De uitbuiting van Filippijnse werknemers is groter geworden in de afgelopen twee decennia door de verschillende vormen van flexibilisering van arbeid, zoals tijdelijke contracten, het uitzendwerk en door de huidige uitbreiding van het systeem van 'outsourcen'.

Tegenover 15 procent in de vroege jaren negentig is nu bijna 80 procent van de werknemers van het land tijdelijke of uitzendkracht. Een dergelijke praktijk is volledig ingeburgerd, vooral bij grote comprador-kapitalisten zoals PAL's eigenaar Lucio Tan. In 1999 wist Tan af te komen van 5000 van de 12.500 werknemers van Pal en verving ze door uitzendkrachten van een met hem samenzwerend bureau. Als zijn nieuwste plan lukt om nog eens 3000 werknemers te vervangen, zal tot 70 procent van het personeel van PAL zijn uitbesteed.

Er zijn nu meer uitzendkrachten in vergelijking met vaste werknemers in meer dan 70 procent van de Filippijnse ondernemingen. Dit is het geval in enkele van de grootste bedrijven zoals bierbrouwerij San Miguel Corporation (96%), SM Shoemart (94%4), Dole Philippines (77%4) en telecommunicatie gigant PLDT (60%4). Bijna 100 procent van de werknemers in de veel geroemde call centers (die goed zijn voor het grootste aantal banen uitbesteed door buitenlandse bedrijven) is uitzendkracht, evenals bij fastfoodketens zoals Jollibee.

Het wijdverspreide gebruik van uitzendkrachten stelt de kapitalisten in staat om de uitbuiting te intensiveren en hun superwinsten op te voeren. Uitzendkrachten krijgen veel lagere lonen in vergelijking met vaste werknemers voor hetzelfde werk. In de meeste gevallen worden uitzendkrachten lonen gegeven die zelfs lager zijn dan het wettelijke minimum. Ze zijn verstoken van de rechten en voordelen die vaste werknemers hebben.

Kapitalisten hebben heel weinig verplichtingen, vooral t.a.v. uitzendkrachten. De praktijk dat uitzendkrachten meer dan acht uur per dag werken en tijdens feestdagen, zonder betaling van overuren, is wijdverbreid. Zoals ook het beleid van 'geen werk-geen betaling' en uitsluiting van de medische verzekering en andere rechten. Veel uitzendkrachten zijn eveneens werkzaam zonder schriftelijke contracten en kunnen gedwongen worden tot zwaarder werk dan zij dachten te moeten doen en in veel gevallen zelfs tot onwettig werk. Ze kunnen worden ontslagen om de geringste overtreding en zonder eenkans te krijgen om zich van hun kant te verdedigen.

De lage lonen die uitzendkrachten krijgen halen de waarde van arbeid op de Filippijnen verder naar beneden. Door de wijdverbreide werkloosheid en de zoektocht met de moed der wanhoop naar elke beschikbare baan, zijn uitzendkrachten gedwongen om het luttele loon en de onderdrukkende werkomstandigheden van hun tijdelijk werk te aanvaarden.

Door de flexibilisering van arbeid worden de semikoloniale gebieden gedwongen met elkaar te concurreren in het aanbieden van de goedkoopste en meest dociele werknemers om grote buitenlandse kapitalistische investeerders aan te trekken. Uitzendwerk wordt nu uitgevoerd op een wereldwijde schaal, delen van de productie van het monopolie-kapitalisme worden uitbesteed aan lager betaalde uitzendkrachten in de semikoloniale gebieden. De groei van callcenters op de Filipijnen is een onderdeel van dit fenomeen.

De strijd tegen het uitzendwerk en de verschillende vormen van flexibilisering behoort tot de belangrijkste strijd van de arbeidersklasse op de Filippijnen. Er moet een brede eenheid gesmeed worden van het Filippijnse volk om het onderdrukkende en uitbuitende systeem van uitzendwerk en andere flexibele contracten te weerstaan en er een einde aan te maken. Net zoals de werknemers van de luchtvaartmaatschappij PAL nu doen, moeten alle vakbonden en organisaties van werknemers en de boerenmassa's optrekken tegen de groeiende praktijk van outsourcen en uitzendwerk in de diverse industrieën en bedrijven en zich verzetten tegen het beleid van de imperialistische marionettenregering die dat bepleit.

Vertaling Maarten Muis.